Sigmund Skard, 1960. Privat bilete
«Sigmunds Skards dikt er livsfrukter. Nedfelte i dei ligg opplevingar gjennom eit langt og rikt liv, inntrykk frå det nære og handgripelege og frå det fjernaste fjerne vi veit om, frå mange og lange reiser, frå møte med mange slags kulturar, mange slags kunst, mange slags menneske… Blant dei lyrikarar eg kjenner til finst det ingen som har fortalt så mykje, og så opent og nyansert, som Sigmund Skard om korleis det er å kjenne alderdommen – og dermed døden – nærme seg steg for steg. Heller ikkje veit eg nokon som har skrive så mange kjærleiksdikt så seint i livet, og heile vegen til den same kvinna.»
Halldis Moren Vesaas
Du
Det liv som har bunde
mi sjel til deg,
er noko formeir
enn du og eg.
Det vi vart forunte
å eiga i lag,
får ikkje rom i
vår menneske-dag.
Det vell over barden
på eldskåla heit
ut i det mørkret
som ingen veit.
Det lyfter mot vitløysa
tom og vill
eitt som skal alltid
ha vore til,
og riv ut or rømda
der klotane sviv
vår vesle bit av
det evige liv.
Henta frå «Skymingssong» 1979
© Det Norske Samlaget
Etter turke
Og så kom gleda til meg att
frå ingen stad.
Den brune låveveggen beint imot meg,
ny-tvegen av regnet,
vart djup og frisk i leten.
Stova sjølv låg trygg på bakken
som hadde ho vakse der,
høg i linene,
rak i si lette tyngd.
Svartgrøn og sval
står skogen attom.
Det lange graset
sveigjer seg for sunnanbør
med mjuke jomfrukast,
og nigjar for bjørka
under den same våte vind.
Henta frå «Poppel ved flyplass» 1970
© Det Norske Samlaget
Seinhaust
No står poppelen snau.
Ein langsynt soldag,
då dei andre trea hadde kledt ifrå seg,
og berre han åleine
reiste sin egg-gule flamme mot himmelen,
då kom den store handa ut or inkje,
greip om den mjå rot-leggen,
klemde varsamt til,
og førte ho seinleg oppetter, oppetter,
under kaskaden av fallande gullmynt,
til han atter stod naken
og berre seg sjølv,
eitt mønster av berande greinverk
som ikkje lenger bar,
utan så mykje som eit lauvsblad
mellom seg og det andre.
Henta frå «Poppel ved flyplass» 1970
© Det Norske Samlaget
Fjell
Kveldsvinden aukar på.
Fjellsjøen krappar seg grå.
Blåsten har røyst av jarn.
Tett mot mi grove kinn
held eg eit ørlite barn.
Dvergbjørka dirrar strid.
Skyene skrid og skrid
over den kalde tind.
Eitt lite grann av liv
gøymer sin varme hos min.
Gjennom ditt gule hår
ser eg kor vindkasta brår,
bakom di hand som vinkar,
ser eg at natta kjem
og første stjerna blinkar,
høyrer din trivnads-låt
blandast med viddegråt
og kaldsus frå æva.
Bitterleg sælt og vilt
er det å leva.
Henta frå «Sola går mot vest» 1948
© Det Norske Samlaget
Kvardag
Du var så trøytt som eg sjeldan såg.
Din kropp var sjuk etter kvile.
Ei sky av svevn på ditt auga låg.
Du orka ikkje smile.
Men dette var ingen vanleg kveld.
Ei gjerning stod tilbake.
Du gjekk til kjøknet på sjagne bein
og bakte åredagskake.
Dei trøytte hender i tilvant takt
tok opp sitt hage yrke.
Ditt mjuke andlet var maskestivt,
men fingrann’ hadde sin styrke,
og hasta ikkje, men gav seg tid
med alt dei måtte gjera
før kaka var slik frå alders år
ei kake skulle vera,
og skorpa kringa seg sprød og brun
med’ trøytte skjeltar skok deg,
og namnet stod der i sukkerskrift,
og natta nådig tok deg.
Så sveiper mørkret vår vesle heim,
og born og vaksne blundar,
og jamvel han som skal fylla år
i sæle draumar stundar.
No kan han drøyma. No er det der,
alt det hans lengt kan dikta.
no skal han røyna, ein gong på nytt,
at ingen ting har svikta,
at sjølve livet er trygt å tru
så visst som du har sagt det.
no biar kaka på hylla si.
No kviler ho som bakte.
Henta frå «Sola går mot vest» 1948
© Det Norske Samlaget
Tinden
Han har vore der
heile tida.
Då du sleit deg gjennom låglendet i går,
mil etter vonlause miler,
då du lyfte heile myra med føtene
og auga ditt aldri fann feste,
då stod han der, på sitt stelle,
ævekvit,
og leika seg med letene i solnedgangen.
Då du gret innunder brekkene i natt,
broten av dine øydde steg
og av den vonde vanmakt i deg sjølv,
stod han med ei stjerne på aksla si,
trygg i einsleg kraft,
og såg langt over viddene
inn i noko som er større
jamvel enn han.
Og no
helsar han deg, oppkomen.
Veldig framfor deg,
med skuggen frå-flerra
og sollyset rislande etter sidene
helsar han deg: Her! –
tinden, som aldri såg deg,
og aldri visste du fanst,
som berre lever inni deg,
så lenge ditt hjarta slår
og auga ditt evlar å lyfta seg
enno ein gong or sin veikskap
dit.
Henta frå «Haustraun» 1966
© Det Norske Samlaget
Det må
Det må vera ein stad det blir gøymt,
det vi lever i lag,
kvar stund vi har lett og drøymt,
kvar nykveikt dag,
kvart smil og kvar varleg hand,
kvar time av trøyst,
ei rømd som har ævleg minne
og gøymer di røyst.
Det er for stort, det vi har,
til å siga ifrå oss.
Ein stad må det setja seg fár
og bia på oss,
ein stad eg kan ikkje nemna
og ikkje forstår,
bakom dei slokna stjerner
og folna år.
Henta frå «Haustraun» 1966
© Det Norske Samlaget
Diktsamlingar og omsette dikt av Sigmund Skard i Bærum bibliotek
